(Chúa Nhật 16 TN A 2023)
Đã hơn một năm rồi mà tình hình chiến cuộc tại Ukraina vẫn như một lò lửa đang hừng hực cháy; bom đạn tiếp tục vang rền và những mạng người vô tội vẫn tiếp tục ngã xuống từng ngày, tan xương nát thịt bởi đủ loại vũ khí tối tân của cả hai bên… Máu không chỉ chảy nơi cuộc chiến tranh tàn khốc giữa hai dân tộc anh em Nga-Ukraina, mà còn vương vải đó đây trên khắp thế giới bởi chiến tranh hận thù, tai ương hoạn nạn… ở Sudan, Syri, Ấn Độ…
Đứng trước một thế giới đầy những “gam màu tối om” như thế, không ít người bỗng xuyến xao trăn trở: Chúa ở đâu ? Sao Chúa im lặng ? Có hiện thực không một “Triều đại Nước Trời”, một “Vương quốc của Đức Kitô đầy tràn ân sủng và tình yêu, hòa bình và công lý ?”...
Chúng ta chỉ có thể trả lời cho vấn nạn trên bằng “lập luận của đức tin” dưới ánh sáng của Lời Chúa. Thật vậy, sứ điệp Lời Chúa Chúa Nhật hôm nay (16 TN A) muốn giới thiệu cho chúng ta một cách nhìn thế giới của Tin Mừng, một “vũ trụ quan” của chính Chúa Giêsu, để từ đó lựa chọn một cách sống, cách hành xử thích hợp và đúng đắn.
Quả thật, viễn ảnh “Nước Trời” mà Đức Giêsu đã từng giới thiệu và công bố từ 2000 năm trước xem ra vẫn còn mịt mờ chân mây trong một thế giới nhầy nhụa phức tạp nầy; nhưng đây lại là sứ điệp không nhằm khẳng định “có” hay “không”, “ến” hay “không đến”, mà chủ yếu đó là đòi hỏi phải “hoán cải, canh tân từ bên trong và khoan dung kiên nhẫn đợi chờ” ! Phải chăng, đó cũng chính là dụng ý của Chúa Giêsu khi dạy về mầu nhiệm Nước Trời qua b dụ ngôn lien tiếp: “Lúa tốt và cỏ lùng”, “Hạt cải trong ruộng”, “Men trong bột” như Tin Mừng chúng ta vừa nghe.
Thật vậy, nếu Chúa Nhật tuần trước, hình ảnh “Người Gieo Giống” bất chấp nắng nôi sỏi đá, gai góc phủ đầy giăng mắc khắp nơi, vẫn tung gieo hạt giống Lời Chúa trên khắp cánh đồng trần gian và nắm chắc một mùa bội thu ở cuối trời hy vọng, thì Lời Chúa của Chúa Nhật hôm nay, lại khắc họa một “Người Gieo Giống” nhẫn nại, bao dung, sẵn sàng đối mặt, và nhiều khi, chấp nhận sánh bước với những “cỏ lùng” tai ác hiện diện tràn lan trong “Thửa ruộng Nước Trời”; sẵn sàng chờ đợi tìm cách mở những con đường sao cho “cỏ lùng bật gốc” để chỉ còn lại những cây lúa tốt tươi. Nếu không được như thế cách tức thời, thì phải đợi cho đến phút tận cùng mới thực thi án xử công minh rạch ròi: lúa tốt thì vào kho và cỏ lùng thì vô lửa…
Xem ra, sự khoan dung, nhẫn nhục, đợi chờ… lại chính là con đường, là “chiến lược” được Thiên Chúa thường xuyên vận dụng trong công cuộc cứu độ con người, như sách Khôn Ngoan (Bđ 1) đã xác nhận: “Vì là chủ sức mạnh, nên Chúa xét xử hiền lành, Chúa thống trị chúng ta với đầy lòng khoan dung: vì khi Chúa muốn, mọi quyền hành tuân lệnh Người. Khi hành động như thế, Người dạy dỗ dân Người rằng: Người công chính phải ăn ở nhân đạo, và Người làm cho con cái Người đầy hy vọng rằng: Người ban cho kẻ tội lỗi ơn ăn năn sám hối.”; đến độ, chính Ngài được mệnh danh là “từ bi, nhân hậu, chậm bất bình, rất mực khoan dung” (Tv 85,15).
Chúng ta đừng quên, Thiên Chúa đã dứt khoát tiêu diệt Sôđôma, sau khi đã sẵn sàng đợi chờ “cuộc mặc cả của Abraham tìm cho được 10 người lành mà cũng chẳng có” (St 18,22-33); nhưng Ngài cũng không chấp nhận thái độ “cứng nhắc của tiên tri Giona” buộc phải phạt thành Ninivê, khi Ngài sẵn sàng tha thứ vì trong thành ấy có biết bao người công chính, có những em thơ…(Gn 4,1-10).
Khi Đức Giêsu chọn con đường “vâng phục thánh ý Chúa Cha”, nhập thể vào đời công khai rao giảng và thiết lập Nước Trời, nhất là khi Ngài chấp nhận bị treo trên thập giá, đó chính là lúc “quyền lực của sự dữ bị ném ra ngoài”, sức mạnh của ơn cứu độ và tình yêu Thiên Chúa đã đến lúc chiến thắng. Tuy nhiên, đó là cuộc chiến thắng tiệm tiến, từ từ, không ầm ĩ, rầm rộ như “một cây đang đổ” nhưng âm thầm, nhẹ nhàng thẩm thấu tận những miền sâu thẳm của trái tim như “một cánh rừng đang mọc”; hay nói theo ngôn ngữ dụ ngôn hôm nay, như viên men trong bột, như hạt cải nhỏ vùi sâu trong lòng đất. Vâng, sức mạnh của ơn cứu độ, sức mạnh của tình thương, sức mạnh của “Nước Trời”, sẽ từ từ lớn lên trong cõi lòng mỗi người, trong trái tim của tất cả nhân loại để triệt tiêu dần dần thế lực của sự ác, của hận thù chia rẽ, của chiến tranh khủng bố, của xảo trá bất công, của vô luân đồi bại… Chúa Kitô hôm nay một lần nữa nói với chúng ta rằng: Thế giới rồi đây sẽ trở thành một thúng bột được “dậy men Tin Mừng”, sẽ trở thành “cây cao bóng cả” để khắp dân thiên hạ cùng bay về núp bóng hoan ca.
Gần hai ngàn năm trước, khi quyền lực độc tài của bạo chúa Nêrô tới hồi đỉnh điểm; và khi hai vị tông lừng danh của Kitô giáo là Phêrô và Phaolô lần lượt, kẻ bị treo thập giá, kẻ bị chém đầu…, thì ai dám tin rằng: cũng ngay trên vùng đất thấm máu tử đạo của các ngài lại mọc lên Đền Thờ Thánh Phêrô, trung tâm của Giáo Hội Công giáo, tôn giáo đã từng bị Nêrô đặt ra ngoài vòng pháp luật !
Cũng vậy, ai dám bảo những công việc bác ái xem ra nhỏ bé, tầm thường trên những con đường khu ổ chuột ở Calcutta của người nữ tu già Têrêsa là vô giá trị và chẳng tới đâu ? Thế giới nầy sẽ huynh đệ hơn, hòa bình hơn…là nhờ những “cây lúa tốt”, những “hạt cải bé nhỏ âm thầm khiêm hạ” đó !
Vâng, những “viên men”, những “hạt cải”, những “cây lúa tốt” trong gia đình Hội Thánh hay trên những mảnh đất của trần gian… đã nhập thể trong những con người như hai thánh nhân “Ông Bà Cố” của thánh nữ Têrêsa Hài đồng Giêsu, như thánh linh mục Maximilien Kolbe hy sinh vì bạn tù, như Giám mục của người cùi Jean Cassaigne, như anh chàng thiếu niên Acutis mặc quần jean, đi bata, chơi game và yêu mến Thánh Thể…
Đó cũng là những con người như đại tướng quân lực Mỹ Douglas MacArthur (1880-1964), nhờ lòng khoan dung và cách ứng xử đầy thiện lương của một người bạn, thay vì một kẻ “chiến thắng thống trị”, đã chinh phục con tim của cả một dân tộc Nhật Bản và giúp dân tộc nầy canh tân thể chế chính trị và vươn lên vượt bực từ đống tro tàn của cuộc thảm bại trong đệ nhị thế chiến… Cũng vậy, cuộc tranh đấu giành được độc lập của Ấn Độ phải kể công đầu thuộc về Thánh Mahatma Gandhi (1860-1948), mà con đường “tranh đấu bất bạo động” của Ngài phần nào ảnh hưởng “nẻo đường Tám Mối Phúc Thật” của Tin Mừng, hay con đường “lúa tốt và cỏ lùng, men và hạt cải” nơi dụ ngôn về Nước Trời của Chúa Kitô hai ngàn năm trước !
Hoàn toàn đối lập với tinh thần thế tục là muốn “nhổ sạch cỏ” bằng bất cứ giá nào (như thái độ “tàn bạo một thời” của “hai anh em con của sấm sét” Giacôbê và Gioan: “Thầy có muốn chúng con khiến lửa từ trời xuống thiêu huỷ chúng nó không?” - Lc 9,54) để dọn sạch những bất công, tộc ác, đồi truỵ… đang diễn ra hằng ngày trên cánh đồng thế giới, sự chọn lựa của Tin Mừng hay con đường của Đức Kitô là xây dựng một nền “văn minh sự sống”, “văn minh tình thương”… mà điểm đến chính là làm “hạt lúa mì gieo vào lòng lòng đất và mục nát với thời gian”. Vâng, phải “ra đi”, phải “gieo xuống và âm thầm nát mục” và trao thời gian còn lại đến ngày tận thế cho Ngôi Ba Thiên Chúa, vì sự phát triển và thành tựu của Nước Trời hôm là công cuộc của Chúa Thánh Thần. Đây cũng chính là ánh sáng, là chân lý… mà ngay trong những ngày khai sinh Hội Thánh, giữa những cơn bách hại của bạo chúa Nêrô, Thánh Phaolô đã cảm nhận và chuyển tải cho cộng đoàn tín hữu Rôma như một phương thế để chiến đấu và chiên thắng: “Thánh Thần nâng đỡ sự yếu hèn của chúng ta. Vì chúng ta không biết cầu nguyện thế nào cho xứng hợp, nhưng chính Thánh Thần cầu xin cho chúng ta bằng những tiếng than khôn tả. …”.
Trên mảnh ruộng Nước Trời hôm nay, người gieo giống Lời Chúa cũng chỉ có một con đường “hướng theo Thánh Thần mà tiến bước” (Gl 5,25) trong nhẫn nại đợi chờ, trong khoan dung tha thứ; và như thế, một ngày không xa, mùa xuân Cứu thế sẽ chợt về để “thửa ruộng Nước Trời” xanh màu bát ngát. Amen.